αληθεια

αληθεια

Τετάρτη 25 Φεβρουαρίου 2015

Είναι αυτονόητη η αγάπη μας για τον/την άλλον/η;

Ζευγάρι νιόπαντρο. Κυριακή πρωί, οι εφημερίδες στο τραπέζι, δίπλα στις φρυγανιές με το βούτυρο και το μέλι.
Ο σύζυγος διαβάζει τις πολιτικές αναλύσεις. Εκείνη τον πλησιάζει και με μετρημένο νάζι τον ρωτάει:
- Μ' αγαπάαααας;
- Ε;
- Μ' αγαπάαααας;
- Μα αυτό εννοείται!
Και στρέφεται πάλι στη διεθνή επικαιρότητα...
Το ερώτημα "μ' αγαπάς;" δεν ήταν αίτημα για παροχή πληροφοριών, δεν ήταν ραντεβού με την ιστορία, δεν απαιτούσε μια σοβαρή και καλά μελετημένη απάντηση.
Ήταν ένα απλό άνοιγμα προς τον άλλον, που θα πρόσφερε μια σταγόνα δροσιάς στη σχέση, μια πρόσκληση για ένα βλέμμα, δυο γλυκά λόγια, ένα τρυφερό χάδι!
Δεν απαιτούσε την απαρίθμηση κάποιων "αυτονόητων'...

Κυριακή 22 Φεβρουαρίου 2015

Ισχύει η άποψη "μην ανησυχείς, θ’ αλλάξουν από μόνα τους τα πράγματα";

"Διαφωτισμός είναι η έξοδος του ανθρώπου απ' την ανωριμότητα για την οποία ο ίδιος είναι υπεύθυνος.
Ανωριμότητα είναι η αδυναμία να μεταχειρίζεσαι το νου σου χωρίς την καθοδήγηση ενός άλλου.
Είμαστε υπεύθυνοι γι' αυτή την ανωριμότητα όταν η αιτία της βρίσκεται όχι στην ανεπάρκεια του νου αλλά στην έλλειψη αποφασιστικότητας και θάρρους".

Βασικός άξονας της σκέψης του Καντ ήταν η "αρχή της ατομικής ευθύνης": κάθε άτομο έχει καθήκον να συμβάλλει ενεργά στη βελτίωση του εαυτού του αλλά και της κοινωνίας.
Η πρόοδος δεν έρχεται νομοτελειακά, ως αποτέλεσμα κάποιων ανώτερων δυνάμεων, αλλά αποτελεί συνέπεια της βούλησης και της ηθελημένης προσπάθειας των ανθρώπων.
Ο πολίτης που στέκεται απαθής από έλλειψη θάρρους ή αποφασιστικότητας, συμβάλλει στη στασιμότητα και την παρακμή...

Τετάρτη 18 Φεβρουαρίου 2015

Έχετε δοκιμάσει να μιλήσετε με εφήβους?

Τα "βολικά" ακροατήρια χρησιμεύουν μόνο για να αυξάνουν την αυτοεκτίμησή μας!
Δεν λέω, κι αυτή μια ανθρώπινη ανάγκη είναι, αλλά όχι αρκετή.
Τα "δύσκολα", αντιρρητικά, απαιτητικά ακροατήρια είναι εκείνα που μας ωριμάζουν!
Τα παιδιά και οι έφηβοι, π.χ., ανήκουν στο "δύσκολο" αλλά ευεργετικό για την ψυχολογική και πνευματική μας ωρίμανση κοινό...

Κυριακή 15 Φεβρουαρίου 2015

Εσείς ζηλεύετε;

Η σεξουαλική απελευθέρωση μας έκλεισε στη "φυλακή" των συγκρίσεων και των επιδόσεων.
Μια υπερσύγχρονη φυλακή γεμάτη όμορφες φαντασιακές κρατούμενες...

Η ζήλια, η ηρωίνη του ερωτικού υπόκοσμου, γεννά ελεεινούς τσακωμούς.
Κάποιοι τους λένε "αλατοπίπερο"!
Αλλά με τόσο "αλάτι" μια σχέση γίνεται υπερτασική!
Και τότε πώς αντέχεται, πώς κατεβαίνει τόση πίεση;

Τρίτη 10 Φεβρουαρίου 2015

Γιατί ο Καμύ απέρριπτε την πολιτική τρομοκρατία;

Ο Καμύ γεννήθηκε το 1913 στο επαρχιακό Μοντοβί της Αλγερίας. Οι γονείς του Γάλλοι μετανάστες. Ο πατέρας του αποθηκάριος κι η μητέρα του παραδουλεύτρα.
Ο ίδιος είχε από μικρός κλίση στο ποδόσφαιρο και στη γραφή.
Γρήγορα εξελίχθηκε σε σημαντικό μυθιστοριογράφο. Προσφιλή του θέματα το παράλογο της ανθρώπινης ύπαρξης, το πρόβλημα του κακού και της ηθικής...
Δηλώνει άθεος, αρνείται τον υπαρξισμό, βυθίζεται στις αντιφάσεις του χαρακτήρα του, θεωρεί ως μόνο σταθερό χαρακτηριστικό του την αμφιβολία για τα πάντα.
Το επάγγελμα, η σκέψη, ο έρωτας, όλη η ζωή, είναι μια μεγάλη περιπέτεια.
Φλερτάρει για μια διετία με τον κομμουνισμό, όμως η γαλλική διανόηση, και κυρίως ο Σαρτρ, τον αποκηρύσσουν μόλις κατακρίνει δημόσια τον "υπαρκτό σοσιαλισμό". Ο Καμύ είχε το "χάρισμα" να γίνεται δυσάρεστος σε όλους.
Διάσημος γυναικοκατακτητής, αν και δεν έτρεφε ιδιαίτερη εκτίμηση στο γυναικείο φύλο. "Οι γυναίκες, εκτός απ' τις στιγμές του έρωτα, είναι βαρετές, αν και οι ίδιες το αγνοούν"...

Το 1954 ξεσπά ο απελευθερωτικός αγώνας της Αλγερίας. Ο Καμύ ως "Γάλλος-Αλγερινός" κρατά αμφιλεγόμενη στάση. Καταδικάζει την αποικιοκρατική εκμετάλλευση και την εκτεταμένη χρήση βασανιστηρίων απ' τις γαλλικές αρχές, αλλά και την τρομοκρατία των επαναστατών.
Το 1957 παίρνει το βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας. Στην τελετή απονομής ένας νεαρός Αλγερινός τον κατακρίνει πως δεν είναι υπέρ της αλγερινής ανεξαρτησίας. Κι ο Καμύ του απάντησε: "Αυτή τη στιγμή βάζετε βόμβες στα τραμ του Αλγερίου. Σε ένα απ' αυτά θα μπορούσε να βρίσκεται η μητέρα μου. Αν αυτή είναι η δικαιοσύνη σας. εγώ προτιμώ τη μητέρα μου"!

Κυριακή 8 Φεβρουαρίου 2015

Πόσο δύσκολο είναι να νιώθουμε ευτυχείς;

Όλοι γνωρίζουμε το Δημόκριτο απ’ την "ατομική" του θεωρία. Αλλά πολλοί λίγοι ξέρουν πως ο αρχαίος φίλος μας είχε αναπτύξει μια ολόκληρη ηθική φιλοσοφία.
Σκοπός της ζωής του ανθρώπου, έλεγε, είναι η ισορροπία, η ευτυχία, το γέλιο! 
Ο ίδιος προσπαθούσε να 'ναι πάντα με το χαμόγελο στα χείλη! Γι' αυτό και του κόλλησαν το παρατσούκλι "γελαδερός"!
Καμιά σχέση με τη χριστιανική διδασκαλία που μας προτρέπει σε διαρκή κλάψα για τις αμαρτίες μας, σε συνεχές πένθος, μνήμη θανάτου κι άλλες μαζοχιστικές αηδίες!. Ίσως γι' αυτό κι οι Χριστιανοί έκαιγαν τα βιβλία του, κι όχι γιατί τους ενοχλούσε δήθεν ο "υλισμός" του...
Το ύψιστο, λοιπόν, ιδεώδες του Δημόκριτου ήταν η ευτυχία κι η ευδαιμονία. Που όμως δεν είχε καμιά σχέση με τις υλικές απολαύσεις.
Όποιος κυνηγάει τις ηδονές, τα πλούτη και τη δόξα, έλεγε, χάνει το μέτρο, φεύγει το χαμόγελο απ' τα χείλη του, ζει στην αγωνία και στο άγχος, είναι δυστυχισμένος...
Ο Δημόκριτος μάς δίνει δυο πολύτιμες συμβουλές: α) να μοχθούμε μόνο για τα αναγκαία, και β) τα αναγκαία είναι ελάχιστα!
Συμφωνώ απολύτως!
Έβλεπα πριν λίγους μήνες τους ανθρώπους να αγχώνονται για τις καλοκαιρινές τους διακοπές. 
'Ενιωθαν δυστυχισμένοι που δεν είχαν λεφτά να ταξιδέψουν σε μέρη εξωτικά, να κλείσουν δωμάτια σε ακριβά ξενοδοχεία, να τις περάσουν σε οργανωμένες παραλίες...
Τι αυταπάτη!
Οι καλοκαιρινές διακοπές είναι το πιο φτηνό πράγμα στον κόσμο!
Το μόνο που χρειάζονται είναι δυο λίτρα νερό τη μέρα, μισό καρπούζι κι ένα σουβλάκι...

Τετάρτη 4 Φεβρουαρίου 2015

Αλλάζουν οι τύραννοι;

Κάποιοι κατηγόρησαν τον Πλάτωνα πως υπήρξε "οικότροφος" των τυράννων!
Αναφέρονται στα τρία ταξίδια του στις Συρακούσες, το πρώτο επί Διονύσιου του Πρεσβύτερου και τα άλλα δύο επί Διονύσιου του Νεότερου.
Όμως, ο Πλάτωνας δεν υπήρξε απολογητής του καθεστώτος της Τυραννίας.
Αντιθέτως, προσπάθησε να το αλλάξει...

Νόμιζε πως οι τύραννοι θα μπορούσαν να γίνουν "φιλόσοφοι-βασιλιάδες", όπως τους περιγράφει στην "Πολιτεία" του!
Πως θα μπορούσαν να γίνουν "φίλοι της αλήθειας και της δικαιοσύνης"!
Βέβαια, και στα τρία ταξίδια του διαπίστωσε πως όταν ένας τύραννος βγει στον ήλιο της αλήθειας, το μόνο που καταφέρνει είναι να πάθει εγκαύματα...

Κυριακή 1 Φεβρουαρίου 2015

Απόψεις να διατυπώνουμε μόνο αν έχουμε επαρκή επιστημονικά δεδομένα!

Ο Δημόκριτος είχε εμμονή με το μέτρο!
Ούτε να στερείσαι, έλεγε, ούτε και να κυνηγάς την υπεραφθονία.
Αρκέσου σε όσα έχεις. Μη ζηλεύεις τους άλλους.
Δεν είναι καλό ούτε κι η απόλυτη εγκράτεια. Απόλαυσε και την ηδονή με ρέγουλο.
Τήρησε το νόμο του μέτρου ακόμα και στη μάθηση: μην προσπαθείς να τα γνωρίσεις όλα...
Ως εδώ ο Δημόκριτος μού είναι πολύ συμπαθής. Και νομίζω πως λίγο-πολύ τηρώ τις συμβουλές του.
Αλλά ο φίλος μας, όπως κι οι περισσότεροι φιλόσοφοι της εποχής του, δεν αρκούνταν σε κάποιες χρήσιμες ηθικές υποδείξεις.
Ήθελαν, σώνει και καλά, να ερμηνεύσουν τον κόσμο! Τη δημιουργία του σύμπαντος, τη σύσταση της ύλης, τις συνεχείς αλλαγές στη ζωή μας, 
Κι ας μην είχαν τα αναγκαία επιστημονικά δεδομένα. Κι ας τους έλλειπαν ακόμη και τα στοιχειώδη εποπτικά μέσα. Αυτό και μόνο τους καθιστά α-σόφους. Κατά τη γνώμη μου βέβαια...
Ο Δημόκριτος διατύπωσε τη λεγόμενη "ατομική θεωρία". Κι η επίσημη εθνοκαβλική βιβλιογραφία προσπαθεί να μας την παρουσιάσει ως μεγάλη "επιστημονική ανακάλυψη"!
Μέγα λάθος!
Το 'χουμε πει και το ξαναλέμε: οι αρχαίοι δεν ήταν φυσικοί επιστήμονες αλλά φυσικοί φιλόσοφοι! Υπάρχει τεράστια διαφορά ανάμεσα στις δύο αυτές έννοιες.
Ο επιστήμονας παρατηρεί, κάνει υποθέσεις, τις οποίες επιβεβαιώνει (ή όχι) πειραματικά.
Ο φυσικός φιλόσοφος ναι μεν ξεκινάει κι αυτός από κάποιες εμπειρικές παρατηρήσεις, αλλά στη συνέχεια αφήνει ελεύθερη τη διαίσθηση και τη δημιουργική του φαντασία, δημιουργώντας "συστήματα" που δεν μπαίνει καν στον κόπο να επαληθεύει πειραματικά ή έστω ορθολογικά.
Την εποχή εκείνη σχεδόν ο κάθε μορφωμένος άνθρωπος, εκτός από ένα παχύ έντερο είχε και μια "φιλοσοφική κοσμοθεωρία" κι έβγαινε στη γύρα να βρει πρόθυμους οπαδούς...
Ο Δημόκριτος διατύπωσε την "ατομική" του θεωρία προσπαθώντας να συμβιβάσει τη διδασκαλία του Παρμενίδη και των Ελεατών φιλοσόφων με την εμπειρική πραγματικότητα.
Ο Παρμενίδης δίδασκε πως τα φαινόμενα απατούν. Πως τίποτα δεν κινείται και τίποτα δεν αλλάζει. Κι αυτό γιατί, κατά τη γνώμη του, δεν υπήρχε "κενό", δηλαδή ελεύθερος χώρος που να επιτρέπει την κίνηση.
Ο Λεύκιππος κι ο μαθητής του ο Δημόκριτος δίδασκαν πως "κενό" υπάρχει και πως αυτό τέμνει όλα τα όντα σε άπειρα, αόρατα και άτμητα κομμάτια, που τα ονόμασαν "άτομα"!
Με άλλα λόγια, η "ατομική θεωρία" του Δημόκριτου δεν είχε καμιά απολύτως επιστημονική διάσταση. Εντασσόταν, απλά, στη συνηθισμένη στην εποχή του τάση των φιλοσόφων να συνθέτουν τις αντίθετες απόψεις των προκατόχων τους...